Dit artikel komt uit de Volkskrant. Op NU.nl verschijnt dagelijks een selectie van de beste artikelen uit kranten en tijdschriften. Daar lees je hier Meer over.
“Een coffeeshop past niet in een winkelcentrum waar zoveel kinderen komen”, zegt Theo van Osta (66) op de parkeerplaats van het gloednieuwe winkelcentrum Koningsørd in Berkel-Enschot, een dorp dat deel uitmaakt van de gemeente. Tilburg. ‘Er is een snoepwinkel tegenover dat gebouw.’
Ze heeft zojuist een zalmschotel gekregen van de ‘visexpert’. Van Osta vindt het niet leuk dat de gemeente Tilburg het twaalfde koffietentje van de gemeente wil plaatsen in het nieuwe ‘dorpshart’ van Berkel-Enschot – waar decennialang het trappistenklooster met al zijn grond stond.
Anita Gouverneur (61) is het van harte met hem eens. “Het is altijd een veilig dorp geweest, zonder problemen. Dan hoef je er niet heen”, zegt ze met een volle boodschappentas in haar hand.
Berkel-Enschot, een welvarend Brabants dorp met 13.500 inwoners, zit ‘op zijn achterste benen’ over de komst van een koffiezaak midden in een winkelcentrum, aldus gemeentelijk oppositieleider Hans Smolders.
Beloofd Jeugdcentrum
“Het hele dorp staat op zijn kop. Bewoners wachten al tien jaar op een beloofd jongerencentrum, maar ze hebben een koffietentje gekregen.”
Een petitie tegen het plan kreeg binnen enkele weken 4.500 handtekeningen. Afgelopen maandag woonden ruim tweehonderd boze dorpsbewoners met spandoeken de vergadering van de gemeentelijke commissie bij. Nooit eerder waren zoveel mensen op de publieke tribune te zien.
“Wij zijn niet per se tegen een coffeeshop”, zegt Ben Hammers, woordvoerder van het bewonersprotest en dorpsraadslid. “Maar niet hier, midden in het nieuwe centrum dat nog in ontwikkeling is. Ik begrijp dat het een afhaalcafé wordt, een soort afhaalpunt. Doe het a la McDonald’s aan een uitvalsweg aan de rand van het dorp. “
Jonge mannen en vrouwen roken rond
Dorpsbewoners en winkeliers vrezen overlast van rokende jongeren en parkeerdrukte in en rond winkelcentra.
Wat de emoties verder aanwakkerde was de manier waarop de locatiekeuze tot stand kwam: door veel te tekenen. De gemeente Tilburg telt momenteel elf coffeeshops, allemaal gevestigd in en rond het stadscentrum. Uit onderzoek blijkt dat er ruimte is voor nog twee coffeeshops om vraag en aanbod in evenwicht te brengen.
Op de aanbesteding voor twee aanvullende gedoogvergunningen hebben 33 ondernemers gereageerd, elk met een eigen (potentiële) locatie voor een coffeeshop. Na toetsing werd het merendeel uitgesloten omdat niet aan alle criteria (bijvoorbeeld: niet in een woonstraat of dichtbij een school) werd voldaan. Eind juni vond een loting plaats tussen de overige negen kandidaten.
De jonge ondernemer Ario Bastiansen, een makelaar uit Helmond die zijn oog had laten vallen op een leegstaande winkelpui in het centrum van het nieuwe dorp Berkel-Enschot, was een van de gelukkigen. De andere winnaar van de loting wilde een coffeeshop openen in Tilburg-Noord, maar het beoogde pand stond te dicht bij het jongerencentrum. Dus die plek valt weer weg.
Excuses voor de slechte communicatie
De uitslag van de loting sloeg bij Berklee-Enschot in als een bom. Het dorp hoorde het nieuws niet van de gemeente, maar van de media. Burgemeester Theo Weterings heeft inmiddels zijn excuses aangeboden voor de slechte communicatie.
Maar het staat nog steeds achter de positie. “Het past bij ons doel om coffeeshops breder door de gemeente te verspreiden”, zei hij desgevraagd. “Dorps rond de stad tellen ook mee. De locatiecriteria sluiten het opzetten van een nieuw winkelcentrum zeker niet uit.”
Over Koningsourd dachten ze heel anders. De actiegroep Geen Coffeeshop Koningsourd heeft drie verschillende protestfolders gedrukt die overal achter de etalages van winkels en appartementen hangen. Met teksten als: ‘Stel kinderen en jongeren niet bloot aan (soft)drugs’, en: ‘Geen drugstoerisme in ons gezinsvriendelijke Königsund’.
Vergelijking met apotheek
De vloer van het beoogde winkelpand is onlangs gestort. “Het wordt geen typisch koffietentje met een rookruimte”, zegt woordvoerder Mark Ruizackers. “Het wordt een plek om cannabis in te zamelen, een frisse, lichte en strakke winkel met vier balies, vergelijkbaar met een apotheek. We gaan hosts inzetten om ervoor te zorgen dat er geen mensen roken in het winkelcentrum en andere overlast te voorkomen.”
De nieuwe coffeeshop krijgt de naam ‘Dispensary Legal’, waarmee zowel wordt verwezen naar de afhaalfunctie als naar de naderende legalisering van softdrugs. Omdat Tilburg samen met Breda pionier is in het testen van cannabis door de overheid: vanaf half december worden coffeeshops in beide Brabantse steden voorzien van…
