Daarom dienen omwonenden nu incassoverzoeken in bij de provincie. Als de extra boete niet wordt geïnd, stappen ze naar de rechter. “Hier houdt het op”, hoopt Venicker, die samen met Greenpeace al een advocaat heeft ingehuurd.
Het Environment Agency zegt dat het alle emissierapporten onderzoekt. Toezichthouders bekijken vervolgens beelden van hun eigen camera’s gericht op een cokesfabriek en vragen meetgegevens op bij Tata Steel. Volgens de Environment Agency blijkt vaak dat onvoldoende verhitte coke uitgesloten is.
Het zou bijvoorbeeld stof kunnen zijn dat ontbrandt en zwarte rook veroorzaakt, schreef de toezichthouder onlangs op haar website. Het is nog niet duidelijk of dit volgens de vergunning is toegestaan. Maar er kan onder geen beding een boete worden opgelegd, aldus het milieuagentschap.
Venicker noemt het “Amehoelasmosen”. Hij wees op de eerdere beschrijving door het milieuagentschap van verboden emissies bij het opleggen van boetes aan Tata Steel. Het gaat om cokes die “in meer of mindere mate zwarte rook produceert”, schreef de Milieudienst destijds.
De milieudienst kan het grote aantal incidenten bij Tata Steel niet aan, vrezen omwonenden. “We merken van alle kanten dat ze de macht niet hebben”, zegt San Walvisch van Fris Wind in een interview voor de podcast. Tata’s ijzeren vuist. “Het gaat om de mankracht, maar ook om hun systemen.”
“Ze hebben letterlijk niet de gegevens om hun eigen camera goed te zien, omdat deze op 4G draait”, aldus Walwich. Vanwege de relatief trage mobiele verbinding duurt het afspelen van hogesnelheidsbeelden lang. Daarom vertrouwt de milieudienst volgens hem nog steeds deels op YouTube-beelden van omwonenden.
Milieuorganisaties verzetten zich hiertegen. Volgens een woordvoerder ervaart hij “geen technische hindernissen” tijdens het kijken naar de film. Volgens hem is de capaciteit ook geen probleem. “Er zijn extra mogelijkheden beschikbaar gekomen voor het monitoren en afdwingen van dit soort meldingen, inclusief beelden.”
Volgens Walvisch heeft Frisse Wind eerder een contract gesloten met personeel van de Milieudienst om beelden te beoordelen en incidenten te melden. Maar de betrokken medewerkers verlieten plotseling de dienst, gevolgd door radiostilte.
“We krijgen geen reactie op standpunten, we krijgen geen reactie op handhavingsverzoeken, we krijgen zelfs geen reactie op ingebrekestellingen”, zei Walwich. “Milieudiensten in Nederland – dat geldt hier in Eijmond, maar dat geldt voor alle milieudiensten – is een schoothondje.”
Een woordvoerder van Tata Steel zei dat er “significant minder” gevallen van onvoldoende verhitte coke waren dan in voorgaande jaren. “Iedereen kan zijn eigen conclusies trekken en op basis van een camerabeeld een rapport maken, maar dat betekent niet dat hij of zij gelijk heeft.”