In het hart van Cherson staat een machtige zomereik. “De eeuwenoude boom groeit in het Leninpark en is een symbool van de stad”, lezen bezoekers van de onlangs geopende tentoonstelling ‘Rusland’ in Moskou op een scherm met informatie over de ‘toeristische bestemming’ van de door Rusland bezette Oekraïense provincie Moskou. Cherson, in deposito Er zijn bankjes en cafés in de buurt.’
Klein detail: de regionale hoofdstad Kherson is al ruim een jaar stevig in Oekraïense handen, maar dat feit wordt nergens vermeld. Lenin Park werd een paar jaar geleden omgedoopt tot Shevchenko Park, in overeenstemming met het Oekraïense beleid om alle verwijzingen naar de communistische leider te verbieden.
Over door de auteur
Geert Groot Koerkamp Correspondent voor Rusland D. Voxkrant. Hij woont sinds 1992 in Moskou.
Ook Russische ecotoeristen worden naar Cherson gelokt met ‘Rusland’s grootste natuurreservaat’ in de monding van de Dnjepr. Uiteraard in handen van de Russen, maar binnen het schietbereik van het Oekraïense leger en daardoor onbereikbaar.
‘Maar die problemen zijn van tijdelijke aard’, antwoordt studente Julia, die vragen uit het publiek beantwoordt. Hij zegt dat hij uit de provincie Cherson komt en morgen naar huis zal terugkeren. “Het gaat nu steeds beter”, zegt hij resoluut. ‘Infrastructuur wordt hersteld, wegen worden opnieuw aangelegd. We zijn heel blij dat we nu deel uitmaken van Rusland.’
Geen kosten gespaard
Kosten noch moeite zijn gespaard voor de tentoonstelling, die loopt tot april en sinds de opening op 4 november al tienduizenden bezoekers trok. Op 29 maart beval Vladimir Poetin de gebeurtenis bij presidentieel decreet om “de belangrijkste prestaties van de Russische Federatie onder de aandacht te brengen”, evenals de “positieve ontwikkeling” van de Russische regio’s.
Er gaan al maandenlang hardnekkige geruchten dat Poetin zijn deelname aan de presidentsverkiezingen van volgend jaar maart zal aankondigen, tegen de achtergrond van al die ‘prestaties’. Poetins woordvoerder Dmitri Peskov heeft de zaak niet bevestigd of ontkend. Hoe dan ook, de veiligheidsmaatregelen zijn al ongekend streng. Duizenden politieagenten patrouilleren dag en nacht in het gebied.
Misschien niet toevallig hield het hoofd van de Russische Nationale Veiligheidsraad, Nikolaj Patroesjev, hier vorige week een lange toespraak over het moderne Rusland, waarin hij Poetin de rol van reddende engel toebedeelde: ‘Er was een leider nodig die voor het welzijn zou zorgen. in de bevolking. Er zullen in de eerste plaats menselijke en organisatorische kwaliteiten zijn, wilskracht en bereidheid tot opoffering. Poetin werd die leider.’
Het decor voor dit alles is de VDNCh, een imposant complex dat in de jaren dertig op bevel van Stalin werd opgezet als etalage voor de Sovjet-landbouw en later de hele Sovjet-economie. Poetins tentoonstelling dient een soortgelijk doel en biedt een overzichtelijk overzicht van het verleden en heden van de Russische gebieden en de geannexeerde delen van Oekraïne. Walvissen zwemmen en ijsberen lopen op grote projectieschermen. Een klein poortje geeft toegang tot een kamer die het gevoel geeft dat je naast een uitbarstende vulkaan in Kamtsjatka staat. Er zijn modelvliegtuigen en een hogesnelheidstrein. Uit historisch oogpunt wordt de geannexeerde stadstaat Sebastopol op de Krim bewaakt door jonge mannen verkleed als Romeinse legionairs.
Al met al een goednieuwsshow
De show is vooral een goednieuwsshow, zonder ruimte voor inconsistenties zoals verwijzingen naar economische problemen of de strijd in Oekraïne, of militaire thema’s. Illustratief is de slogan ‘Het geluk van het leven in Boerjatië’. De levensstandaard in deze kleine Siberische republiek is lager dan in andere Russische regio’s, en het is van hieruit dat relatief veel mannen naar het front worden getrokken door de aantrekkingskracht van hoge beloningen. Minstens honderd van hen kwamen om.
Niettemin laat een scherm van de ‘Volksrepubliek’ Donetsk zien dat de regio ‘onder voortdurende beschietingen blijft functioneren en met vertrouwen naar de toekomst kijkt’. Daarnaast is er een interactieve ‘Pride Map’, waar je per wijk informatie kunt vinden over standbeelden, kolenmijnen of voetbalstadions. Waarom is de linkerhelft van de kaart grijs? “Dat gebied staat nog steeds niet onder Russische controle”, zei een student zwijgend.
Veel bezoekers stellen geen vragen en lijken zelfs onder de indruk…
