Dit artikel is afkomstig van PZC. Op NU.nl verschijnt dagelijks een selectie van de beste artikelen uit kranten en tijdschriften. Daar lees je hier Meer over.
Dat gevoel van het ‘draagvlak’ in Zeeland komt voort uit media-enquêtes en opiniepeilingen, niet uit gemeenten en provincies. Dat zullen ze ook niet doen, zeggen ze. “Het is aan het ministerie van Economische Zaken en Klimaat om de draagvlak voor nieuwbouw te onderzoeken. Zij beslist immers of er nieuwe kerncentrales worden gebouwd”, beaamden de gemeente Bourcelle en de provincie.
Ministerie, provincie en gemeente hebben een volwaardig consultatieproces opgezet om burgers de kans te geven na te denken over en te discussiëren over de uitvoering van het project. Provincies en gemeenten willen ervoor zorgen dat omwonenden er zo min mogelijk last van hebben. Aan welke voorwaarden moet ‘Zeeland’ voldoen om de overlast in de jaren dat er energiecentrales worden gebouwd te beperken?
Als het aan de Borselse Conditiegroep (BVG) ligt, wordt er in ieder geval een onderzoek uitgevoerd onder de inwoners van de gemeente Borselse. “Mensen zeggen dat er steun is voor nieuwe kerncentrales”, zegt Ramona Rentmeister van BVG, “maar dat is steun voor de politiek.” Dit is iets anders dan bevolkingssteun. Wij hebben bepaald dat er in eerste instantie sprake moet zijn van informatie. Zal open en eerlijk worden verstrekt. Wat betreft de bouw bijvoorbeeld, welke impact het heeft op het milieu. Zodra alle informatie aan alle burgers is verstrekt, zijn wij van mening dat er onderzoek moet worden gedaan naar de vraag ‘Is er echte steun voor kernenergie? Energiecentrale?'”
Burgemeester Gerben Dijksterhuis: ‘Er zijn bewoners die voor zijn, bewoners die tegen zijn, maar veel bewoners die neutraal zijn of geen uitgesproken mening hebben. Als gemeente nemen wij geen standpunt in, maar proberen we de belangen te behartigen. bewoners zoveel mogelijk.” Gemeenten moeten geen haalbaarheidsstudies doen voor nieuwe kerncentrales, vindt hij. “Het hangt af van de overheid.”
Hermann Lelyvelt, hoofddocent politieke wetenschappen aan de UCR, is van mening dat dergelijke peilingen iets meer dan de gebruikelijke pro/con moeten hebben. Daarvoor is kernenergie te complex. “Er moet een brede sociale dialoog komen over het hele energiesysteem. Zie het advies van de Raad voor Milieu en Infrastructuur, Rli, eind september vorig jaar. Rli zegt: Organiseer snel een brede sociale dialoog en focus dan op energie veiligheid, betaalbaarheid, duurzaamheid, veiligheid en Zoek gerechtigheid.”
Die rechtvaardigheid, zo benadrukte hij, is bijzonder belangrijk. “Het punt is dat mensen het gevoel hebben dat ze gehoord worden tijdens het besluitvormingsproces. Dan kan de oppositie zeggen: ik ben het niet eens met het besluit, maar wel met de manier waarop ik bij de besluitvorming betrokken word. “
Dergelijk ‘intelligent’ burgeradvies gaat veel verder dan alleen maar ja/nee. “Je kunt burgers bij alle aspecten betrekken. Zoals: hoeveel kost het, wat zijn de alternatieven, hoe zit het met de veiligheid, wat zijn de gevolgen voor omwonenden? Burgers kunnen dan goed geïnformeerde beslissingen nemen.”
Voor Lelyveldt was het duidelijk dat niet alleen de inwoners van Bourselle of zelfs Zeeland ondervraagd moesten worden. “Want het gaat om het hele energiesysteem van Nederland. Natuurlijk hebben de inwoners van Borsel last van de bouw. Maar er zijn ook andere zaken die voor andere Nederlanders van belang zijn. We betalen allemaal voor die kerncentrale. Ook de veiligheid van de Brabanders en Belgen wordt bedreigd.” Bovendien, zo zei hij, is Zeeland niet de enige provincie die kerncentrales overweegt.
De meeste groepen zijn voorstander van het gebruik van kernenergie voor energieopwekking. Maar er zijn ook grote verschillen tussen de voorstanders. Van nucleaire adepten tot groepen die kernenergie als een noodzakelijk kwaad zien. Aan de ene kant van het spectrum bevindt zich de JA21. Als het aan die kant ligt, zal de toekomst ‘bijna uitsluitend door kernenergie worden opgewekt’. In het JA21-programma staat niet dat dit betekent dat mensen en bedrijven hun zonnepanelen van hun dak moeten halen. BVNL en FVD willen niet alleen nieuwe kerncentrales, ze willen dat de Groningse gaskranen weer opengaan.
VVD ‘wil leidend zijn in kernenergie’. De partij wil niet twee, maar vier nieuwe kerncentrales. NSC wil ‘minstens twee nieuwe…’
